YURTDIŞI TASARIM TESCİLİ

Türkiye’de alınan tasarım tescil belgesi ile sağlanan koruma yalnızca Türkiye sınırları içerisinde geçerlidir. Eğer Türkiye’de sahip olduğunuz tescili, yurtdışında da kullanıyorsanız ve korunmasını istiyorsanız ayrıca yurtdışında da tescil edilmesi gerekliliği söz konusudur.

Ülkesel başvuruların yanısıra ayrıca Türkiye’nin yararlanabildiği toplu tescil sistemleri mevcuttur. Uluslararası tasarım tescil başvurusu ile ilgili izlenebilecek yollar aşağıdaki şekildedir;

Ulusal Tasarım Tescil Başvurusu

Yurtdışında tasarım tescili, bireysel başvurular şeklinde her ülkenin kendi mevzuatına uygun biçimde yapılabilmektedir. Türkiye’de yapılan bir endüstriyel tasarım başvurusunun yurtdışında da korunması istendiği takdirde, Türkiye’de yapılan başvurunun rüçhan haklarını kullanarak yasal rüçhan süresi olan 6 ay içerisinde istenilen ülkelerde endüstriyel tasarım tescil başvurusu yapılmalıdır. Türkiye’de yapılan bir tasarım başvurusunun rüçhan haklarını kullanarak, Paris Sözleşmesi’ne taraf ülkelerden herhangi birinde yapılacak tasarım tescil başvurusu, Türkiye’deki ilk başvuru tarihinden itibaren geçerlilik kazanmış olur.

Avrupa Topluluk Tasarımı Başvurusu (RCD)

12.12.2001 tarihli Topluluk Tasarımları ile ilgili düzenlemeye dayanarak 01.01.2003 tarihinden itibarenuygulanmaya başlanmış olan ve endüstriyel tasarımların 27 Avrupa Birliği ülkesinde tescil edilmesi olanağını sağlayan bir sistemdir. Avrupa Topluluk Tasarımı tescili işlemleri İspanya’nın Alicante sehrindeki OHIM (Avrupa Topluluk Marka ve Tasarımı Ofisi) tarafından yürütülmektedir.

Avrupa Topluluk Tasarımının başlıca avantajları şunlardır:

– Bugüne kadar uygulanan her ülkede bireysel başvuru yönteminden çok daha az maliyet içermesi,

- Tescil edilmek istenen tasarımlarda sayı olarak her hangi bir sınırlamanın olmaması,

- Tasarımların, materyal incelemesi olmaksızın birkaç hafta içerisinde tescil edilebilme imkanıdır.

Lahey Anlaşması Çerçevesinde Uluslararası Tasarım Tescil Başvurusu

Türkiye’nin 1 Ocak 2005 tarihinde imzaladığı bu anlaşma ile endüstriyel tasarımların tek bir başvuru ile 42 üye ülkenin tamamında veya seçilen ülkelerde tescil edilmesini sağlanmıştır.

Lahey çerçevesinde yapılan uluslararası Tasarım tescil başvurularının değerlendirilmesinde izlenen prosedür ana hatlarıyla aşağıdaki şekilde açıklanabilir;

Lahey Anlaşması çerçevesinde, yapılan başvuru TPE tarafından önce Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü’ne (WIPO) iletilir. WIPO’nun şekli incelemesinin ardından geçici “Uluslararası Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi” düzenlenir ve başvuru WIPO tarafından yayınlanır. Daha sonra seçilen ülkelerin ulusal ofislerine gönderilen başvuru, her ülkenin kendi ulusal kanunları çerçevesinde değerlendirilir. 12 ay süren değerlendirme ve yayın sürecinde herhangi bir red kararı veya itiraz gelmemesi halinde geçici uluslararası tescil belgesi nihai nitelik kazanır.

Lahey Anlaşması çerçevesinde yapılan tasarım başvurusunun başlıca avantajları şunlardır;

– Bugüne kadar uygulanan her ülkede bireysel başvuru yönteminden çok daha az maliyet içermesi,

- Tasarıma konu ürünün, tek bir başvuru yapılarak ve tek bir dil kullanılarak birden fazla ülkede uluslararası tescilinin sağlanması,

- Tasarım konu ürün tescil edildikten sonra yapılacak olan (unvan veya adres değişikliği, devir, mal ve hizmet listelerindeki sınırlamalar gibi) değişikliklerin tek bir basit işlem aracılığıyla Uluslararası Sicile kaydedilmesinin sağlanması,

- Tüm işlemlerin merkezi olarak yapılması nedeni ile tescile bağlanana kadar geçen sürenin kısa olması.

OAPI (Afrika Birliği) Tasarım Tescil Başvurusu

Tercih edilecek söz konusu tescil sistemi ile tek başvuruda 16 ülkede (Benin, Burkina Fasso, Orta Afrika Cumhuriyeti, Kamerun, Çad, Kongo, Cote D’ivorie, Ekvator Ginesi, Gabon, Gine, Gine Bisseau, Mali, Moritanya, Nijerya, Senegal, Togo) tescil başvurusu yapmak mümkün olmaktadır.